Γράφει ο Ανδρέας Κουινέλης
Η παρατεταμένη παγωνιά και ισχυροί βόρειοι άνεμοι, στο δέλτα του Έβρου, ανάγκασαν τις χήνες σε συνεχή κίνηση, σε αποστάσεις βολής για τους τυχερούς και ανθεκτικούς κυνηγούς που τόλμησαν να γευτούν την εμπειρία.
Στο νομό Έβρου το άσπρο χρώμα του χιονιού κυριαρχεί στα βουνά αλλά και στα πεδινά, το κρύο καθώς και η παγωνιά είναι αισθητή σε ανθρώπους αλλά και σε θηράματα. Φέτος η χώρα μας έζησε έναν πολύ ψυχρό 30ήμερο μεταξύ Γενάρη και Φλεβάρη, με χαμηλές θερμοκρασίες πολύ κάτω από το μηδέν και πολλές χιονοπτώσεις. Τα νερά στο Δέλτα του Έβρου ήταν συνεχώς παγωμένα. Ακόμη και τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές (16-2) χιονίζει. Την κατάσταση δυσχεραίνει η ένταση των παγωμένων ανέμων, οι οποίοι, υπήρξαν ημέρες που άγγιξαν τα 8 μποφόρ κρύου αέρα. Οι συνθήκες αυτές χαρακτηρίζονται ως ακραίες.
Το κυνήγι των περισσότερων θηραμάτων μοιάζει απαγορευτικό όταν επικρατούν τέτοιες, διότι είτε εξαφανίζονται προς μέρη με ηπιότερο καιρό είτε γιατί λόγω ημερομηνιών για τα περισσότερα από τα θηρεύσιμα είδη η κυνηγετική περίοδος έχει λήξει. Είναι γεγονός όμως ότι αυτές οι ακραίες συνθήκες μας δίνουν περισσότερες ευκαιρίες για το κυνήγι του «κυρίαρχου» θηράματος των αιθέρων, την ασπρομέτωπη χήνα. Ευτυχώς στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια επιτράπηκε ξανά το κυνήγι της, έτσι όλοι μας είχαμε τη δυνατότητα να ασχοληθούμε εκ νέου με αυτό το θήραμα και δεν είναι λίγοι αυτοί που δείχνουν την προτίμησή τους σε αυτό το είδος του υδροβίου.
Δυο – τρία χαρακτηριστικά
Οι χήνες είναι πουλιά με ανεπτυγμένο εγκέφαλο, έχουν ισχυρή κοινωνική δομή, η αρχηγός οδηγεί το κοπάδι και όλα τα μέλη έχουν ιδιαίτερη θέση στο κοπάδι καθώς και στο σχηματισμό που μόνο έτσι επιλέγουν να ταξιδεύουν και είναι συνήθως το γράμμα Λ με την κορυφή μικρότερη. Είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικές στις μετακινήσεις τους και αποφεύγουν την παρουσία ανθρώπων. Η κατασκευή του σώματός τους είναι συμπαγής με ιδιαίτερα αναπτυγμένο μυϊκό και σκελετικό ιστό και σε συνδυασμό με το μέγεθός τους καταβάλλονται δύσκολα. Στις περισσότερες χώρες, οι κυνηγοί χρησιμοποιούν ομοιώματα και κράχτες, στο κυνήγι τους, προκειμένου να έχουν αποτελεσματική κάρπωση. Τα δε φυσίγγια είναι ισχυρών γομώσεων με χοντρά σκάγια (κυρίως μηδενικά), αλλά και δράμια. Τα όπλα που χρησιμοποιούνται είναι μεγάλων αντοχών και σφιχτών τσοκαρισμάτων και σε πολλές περιπτώσεις προτιμούνται λειόκανα όπλα μεγαλύτερης διαμέτρου (π.χ. cal 10).
Το σκηνικό…
Η παρατεταμένη παγωνιά και ισχυροί βόρειοι άνεμοι, στον νομό μας ανάγκασαν τα ανθεκτικά αυτά πουλιά σε μια συνεχή κίνηση για την ανεύρεση τροφής σε επιτρεπόμενα για εμάς ύψη μιας και όλες τις προηγούμενες ημέρες και μήνες πετούσαν κοντά στο θεό και μόνο να τις φωτογραφίζουμε μπορούσαμε.
Τα κοπάδια δεν ήταν πολλά σε σχέση με προηγούμενες χρονιές, αλλά τα μέρη που συχνάζουν είναι πλέον σε όλους γνωστά. Η λίμνη Δράνα όπου είναι κλασσικό πέρασμα είχε την τιμητική της, τα γνωστά κρούσματα των ανυπόμονων οι οποίο τις πυροβολούσαν σε απαγορευτικές αποστάσεις με αποτέλεσμα να τις διώχνουν από τα καρτέρια είχε σαν αποτέλεσμα, πολλοί από τους κυνηγούς να εγκαταλείψουν πρόωρα τις φυλάχτρες τους καθώς η αναμονή στο πολύ κρύο και στον δυνατό αέρα δεν ήταν και ότι καλύτερο. Το σκηνικό αυτό επαναλήφθηκε αρκετές ημέρες και καθώς τα νέα ήταν αποκαρδιωτικά πολύ από τους λάτρες του είδους εγκατέλειπαν την προσπάθεια τους και επέστρεφαν στις καλύβες για ζεστασιά και καλό φαγητό.
Η υπομονή και η καρτερικότητα καθώς και η ψυχραιμία αποτελούν λίγα από τα συστατικά τα οποία θα πρέπει να έχει ο κάθε κυνηγός για να καταφέρει να θηρεύσει τον ουράνιο αυτό γίγαντα. Εμάς, εκείνες τις κρύες ημέρες η θεά Άρτεμις δοκίμαζε την καρτερικότητα μας, την αντοχή μας, αλλά και την υπομονή μας στο πολύ κρύο και στους πολλούς ανυπόμονους. Ήταν απίστευτο τι έβλεπαν τα μάτια μας και τι άκουγαν τα αυτιά μας. Μόλις ξεπρόβαλε το πρώτο κοπάδι άρχιζαν να το πυροβολούν σε απίστευτα μεγάλα ύψη με αποτέλεσμα να παίρνουν και άλλο ύψος. Τα κοπάδια πετούσαν σχεδόν δίπλα στο αεροπλάνο της πρωινής πτήσης από την Αθήνα και εμείς χαζεύαμε… τους καταπληκτικούς σχηματισμούς των αναρίθμητων κοπαδιών.
Το σχέδιο δράσης
Έπρεπε να δράσουμε διαφορετικά, σκεφτήκαμε ότι αργά ή γρήγορα, κάπου έπρεπε να κάτσουν αυτά τα κοπάδια για να τραφούν και αποφασίσαμε να τις κυνηγήσουμε βορειότερα και σε μέρη όπου θα «προσγειώνονταν» για βοσκή. Γνωρίζαμε αρκετά σημεία στα οποία το χιόνι δεν είχε καταφέρει να καλύψει εντελώς τα χωράφια τα οποία δε ήταν μακριά και η κατεύθυνση των κοπαδιών μας έδειχνε το δρόμο. Μετά από αρκετά χιλιόμετρα και ατελείωτους καφέδες επιτέλους έγινε αυτό που υποθέταμε ότι γίνονταν αλλά δεν γνωρίζαμε που πώς και πότε. Εντελώς συμπτωματικά είδαμε την προσγείωση ενός κοπαδιού στον κάμπο σε σπαρμένα απομακρυσμένα από το οδικό δίκτυο σιτοχώραφα, και λίγο αργότερα διαπιστώσαμε την ύπαρξη ενός ακόμη κοπαδιού,λίγο μακρύτερα.
Η προσέγγιση στο εν λόγο σημείο, την ημέρα φαινόταν αδύνατη χωρίς να γίνουμε αντιληπτοί, έτσι λοιπόν αρκεστήκαμε στο να παρακολουθούμε με τα κιάλια την βοσκή των κοπαδιών και τα σημεία στα οποία έδειχναν προτίμηση. Η απόφαση πάρθηκε να αναμένουμε τα κοπάδια στο ίδιο σημείο το επόμενο πρωινό. Τις ημέρες που τις αναμέναμε στο Δέλτα γνωρίζαμε την ακριβή ώρα εξόδου των κοπαδιών από το απαγορευμένο και δεν ήταν νωρίς, τα περισσότερα κοπάδια άρχιζαν να αναζητούν τροφή και νερό μετά την ανατολή του ηλίου και πολύ αργότερα, από τις 9 μέχρι της 12 υπήρχε μεγάλη κινητικότητα, επομένως είχαμε όλο τον χρόνο να προετοιμάσουμε τις φυλάχτρες μας στα χωράφια του κάμπου που είχαμε αποφασίσει να τα αναμένουμε.
Η θέση της φυλάχτρας
Η κατασκευή σωστής και πλήρως προσομοιωμένης με το γύρω περιβάλλον φυλάχτρας επιβάλλεται προκειμένου να μας πλησιάσουν οι χήνες σε ακτίνα βολής. Δεν υπήρχε δέντρο ούτε για δείγμα και ο μοναδικός τρόπος να κρυφτούμε ήταν να είμαστε ξαπλωμένοι. Οτιδήποτε διαφορετικό ήταν αντιληπτό και άσχετο με το όλο περιβάλλον και το σίγουρο είναι ότι οι χήνες δεν είναι χαζές. Έτσι στρώσαμε κλαδιά στα έδαφος για να μην ερχόμαστε σε επαφή με το παγωμένο χορτάρι βάλαμε και μερικά υποστρώματα και εφοδιαστήκαμε με πολλά κοντά μικρά κλαδιά καλύπτοντας το σημείο της κρυψώνας μας. Για να καλύψουμε το σώμα επιστρατεύσαμε μερικούς υπνόσακους και άσπρα σεντόνια οι οποίοι μας προσέφεραν ζεστασιά αλλά και κάλυψη. Επιπλέον πρωτοπορήσαμε ενώ πάντα σαν παρέα πιάναμε διαφορετικές κρυψώνες αυτή την φορά μείναμε όλοι στην ίδια και είχε απίστευτη πλάκα διότι κατά τα ατελείωτα λεπτά αναμονής συζητούσαμε και έδινε ο ένας στον άλλον κουράγιο να αντέξει το κρύο.
Δοκιμάστηκε η αντοχή μας
Καθώς τα λεπτά περνούσαν η απόλυτη ησυχία και το πολύ κρύο δοκίμαζαν την καρτερικότητα μας. Το ενδεχόμενο της αποτυχίας γυρόφερνε συχνά το μυαλό και η επιλογή της φυλάχτρας επίσης. Μετά τόσο καιρό προσμονής και αναμονής η αποτυχία είχε πλέον μπει για τα καλά στο μυαλό μας και δεν μας πολύ απασχολούσε, αυτό που μας ενδιέφερε ήταν να δούμε αν τελικά πράξαμε ορθά που την προηγούμενη δεν προσπαθήσαμε να ζυγώσουμε τα πουλιά και αν η επιλογή της αναμονής την επομένη θα ήταν η καλύτερη δυνατή απόφαση.
Οι πρώτοι ήχοι έσκισαν τον αέρα και διέκοψαν οποιαδήποτε ομιλία και κίνηση όλοι ξαφνικά ξεχάσαμε το κρύο τον αέρα την παγωνιά και καρφώσαμε τα μάτια στον ορίζοντα. Το θέαμα εκπληκτικό επιτελούς ερχότανε. Το πρώτο κοπάδι κάθισε στο ακριβώς δίπλα σπαρμένο χωράφι από εμάς και μπορούσαμε εύκολα να το παρατηρούμε. Επιπλέον διαπιστώσαμε πόσο επιφυλακτικά είναι αυτά τα πουλιά διότι πριν αποφασίσουν να καθίσουν έκαναν αρκετές γύρες στην γύρω περιοχή με πολλές αυξομειώσεις στο ύψος της πτήσης τους για να διαπιστώσουν την ύπαρξη οποιουδήποτε κινδύνου. Τα επόμενα κοπάδια ήταν λιγότερο επιφυλακτικά αφού έβλεπαν τις υπόλοιπες να τρώνε ανενόχλητες το χορτάρι στο διπλανό μας χωράφι αλλά και αυτά έκαναν τους απαραίτητους ελέγχους τους πριν αποφασίσουν να κατέβουν.
Εμείς παρατηρούσαμε το θέαμα και παρακαλούσαμε μην έρθει κανείς και μας χαλάσει το κυνήγι. Ο παραμικρός ήχος ήταν αφορμή να σταματούν την βοσκή οι χήνες, τέντωναν τους μακριούς λαιμούς τους για να τον ελέγξουν και μετά συνέχιζαν την βοσκή. Η τύχη έμοιαζε να μας παίζει άσχημο παιχνίδι καθώς κανένα από τα κοπάδια δεν ήρθε σε απόσταση βολής, όλα ήταν τριγύρω αλλά κανένα αρκετά κοντά. Όλοι μας θέλαμε να βάλουμε τα κλάματα και έπεφταν ένα σωρό σενάρια, όπως να σηκωθούμε και να τρέξουμε προς αυτές, να συρθούμε προς αυτές, να πάρουμε τηλέφωνο να έρθει κάποιος γνωστός από το δρόμο μήπως και κινηθούν προς το μέρος μας, αλλά ευτυχώς επικράτησε η ορθή λογική της αναμονής. Η αναμονή ήταν δυο ολόκληρες ώρες και κάτι παραπάνω, ανάμεσα σε χήνες που έβοσκαν τριγύρω μας.
Επιτέλους μας δόθηκε η ευκαιρία
Τελικά ένα κοπάδι από το πουθενά που μάλλον έβοσκε μακρύτερα θέλησε να γευτεί και το σιταράκι του δικού μας χωραφιού. Είχαμε πλέον εισέλθει στο οικοσύστημα νιώθαμε την φύση γύρω μας και την άγρια ζωή δίπλα μας, είχαμε γίνει ένα με το περιβάλλον, τα χαμόγελα δεν σταματούσαν η χαρά ήταν απερίγραπτη. Μπορούσαμε εύκολα να δούμε και να μετρήσουμε το κοπάδι βλέπαμε από πολύ κοντά όλες τις κινήσεις και φυσικά σκοπεύαμε. Το σύνθημα δόθηκε και άδειασαν οι καραμπίνες. Τα πόδια είχαν ξυλιάσει από το κρύο, στην προσπάθεια να σηκωθούμε το διαπιστώσαμε αλλά η κάρπωση ήταν ικανοποιητική ακόμη και αν δεν προλάβαμε να σηκωθούμε και να ξαναρίξουμε.
Τα πουλιά ήταν τεράστια και το κουβάλημα αποδείχτηκε πολύ κουραστικό αφού τα αυτοκίνητα τα είχαμε αφήσει αρκετά μακριά καθώς η πρόσβαση με αυτά ήταν αδύνατη. Σε λίγα λεπτά τα κοπάδια όλα είχαν αναχωρήσει και το κοπάδι που θηρεύσαμε δεν μπορούσε να πιστέψει στην παρουσία μας. Όλα ήταν τέλεια και η παρέα έγραψε ακόμη μια κυνηγετική εμπειρία με μεγάλα γράμματα. Οι ατελείωτες ώρες αναμονής οι πολλές ώρες προσμονής τα αρκετά χιλιόμετρα καθώς και οι τόνοι κρύου που μαζέψαμε όλες αυτές τις ημέρες σβήστηκαν με την ομορφότερη εμπειρία που μόνο το κυνήγι μπορεί να μας προσφέρει.
Το κυνήγι αποτελεί μια δραστηριότητα όπου μπορεί να αναδειχθεί η επιδεξιότητα των ανθρώπων η άσκηση του νου και του σώματος, εκμεταλλευόμενος την κυνηγετική εμπειρία των φίλων μου, αξιοποιώντας την συνεργασία της κυνηγετικής μας ομάδος κατορθώσαμε να καρπωθούμε ένα θήραμα μοναδικό.
Ο Απόστολος ο Δημήτρης και ο Μάκης ήταν οι τυχεροί και εγώ ο τυχερότερος που τους έχω φίλους και με υπομένουν. Η κούραση μεγάλη αλλά η χαρά και η ικανοποίηση ακόμη μεγαλύτερη. Εκτός τις πέντε μέρες στο κρεβάτι με κρύωμα και υψηλό πυρετό από την εκπληκτική αυτή κυνηγετική εμπειρία αποκόμισα και πολλές γνώσεις για τον τρόπο που πρέπει να κυνηγάμε αυτό το καχύποπτο και ανθεκτικό θήραμα.
Το μόνο σίγουρο είναι πως θήραμα αυτό έχει αυξημένη θηραματική και οικολογική αξία και θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα εγκρατείς στην κάρπωσή του και να αποφεύγουμε όσο το δυνατόν τις μακρινές τουφεκιές και ιδίως τις εκτός βεληνεκούς που μόνο όχληση, άσκοπους τραυματισμούς και σπατάλη στην άγρια ζωή και στη φύση κατ επέκταση επιφέρουν.