Το ποσοστό των υπεραλιευμένων αποθεμάτων στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα έχει πέσει κάτω από το 60% για πρώτη φορά, ακολουθώντας μια φθίνουσα τάση που ξεκίνησε πριν από δέκα χρόνια, σύμφωνα με την αναφορά που παρουσιάστηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2023.
Η αναφορά με τίτλο “Η Κατάσταση της Αλιείας στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα 2023” (SoMFi 2023) καταγράφει μείωση 15% σε αυτό το ποσοστό τον τελευταίο χρόνο, μια βελτίωση που είναι συνεπής με μια συνεχή μείωση της αλιευτικής πίεσης, η οποία έχει πέσει κατά 31% από το 2012.
Έσοδα άνω των 20 δισ. δολαρίων
Η Γενική Επιτροπή Αλιείας της Μεσογείου (GFCM), είναι υπεύθυνη για την αλιεία και την υδροκαλλιέργεια σε ολόκληρη τη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της αναφοράς SoMFi 2023, οι εταιρείες αλιείας και οι μεμονωμένοι αλιείς παρήγαγαν συνολικά σχεδόν 2 εκ. τόνους θαλασσινών το 2021. Οικονομικά, οι δύο αυτές δραστηριότητες διαδραμάτισαν εξίσου σημαντικό ρόλο, δημιουργώντας έσοδα άνω των 20 δισ. δολαρίων και υποστηρίζοντας 700.000 θέσεις εργασίας.
Θετικός αλλά υπό πίεση ο τομέας αλιείας
Παρόλο που η υπερβολική εκμετάλλευση των αλιευτικών αποθεμάτων έχει μειωθεί σημαντικά, η αλιευτική πίεση στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα εξακολουθεί να είναι διπλάσια από το επίπεδο που θεωρείται βιώσιμο. Ωστόσο, η αναφορά δείχνει επίσης ότι η συνεχής εστίαση της GFCM στη διεύρυνση των σχεδίων διαχείρισης και των τεχνικών και χωρικών μέτρων έχει θετικά αποτελέσματα για σημαντικά εμπορικά είδη.
Τα αποθέματα ευρωπαϊκού μπακαλιάρου στη Μεσόγειο, του καλκανιού στη Μαύρη Θάλασσα και της γλώσσας στην Αδριατική, καλύπτονται από ειδικά σχέδια διαχείρισης, και έδειξαν εντυπωσιακή μείωση στην υπεραλίευση.
Ενδεικτικά παραδείγματα περιλαμβάνουν μια μείωση 77% για την γλώσσα στην Αδριατική Θάλασσα, η οποία έχει πλέον φτάσει σε βιώσιμα επίπεδα εκμετάλλευσης, και μια μείωση 73% για το καλκάνι στη Μαύρη Θάλασσα.
Καθοδηγούμενη από τη Στρατηγική για το 2030 και ενσωματώνοντας το όραμα του FAO για το Μπλε Μετασχηματισμό (Blue Transformation), η GFCM υλοποιεί 10 πολυετείς σχεδιασμούς διαχείρισης που εμπλέκουν σχεδόν 7.000 σκάφη και προστατεύει ευαίσθητα είδη και ευάλωτα θαλάσσια οικοσυστήματα, συμπεριλαμβανομένων των κοραλλιών και αλιευτικών περιοχών, όπως οι περιοχές αναπαραγωγής, με 10 περιοχές περιορισμένων αλιευτικών εκτάσεων που καλύπτουν περισσότερα από 1,75 εκ. τετραγωνικά χιλιόμετρα στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα.
Στη Μεσόγειο, 55 είδη αποτελούν το 90% των αλιευμάτων, ενώ στη Μαύρη Θάλασσα 5 είδη αποτελούν το ίδιο ποσοστό. Συνολικά, τα επίπεδα παραγωγής αλιευμάτων παραμένουν σταθερά τα τελευταία χρόνια, με την Τουρκία, ακολουθούμενη από την Ιταλία και την Τυνησία, να φέρνουν τα περισσότερα.
Γρήγορη η ανάπτυξη των υδατοκαλλιεργειών
Η αναφορά SoMFi σημειώνει ότι, αντίθετα με την αλιεία, ο τομέας της υδατοκαλλιέργειας στην περιοχή αυξάνεται σημαντικά. Η παραγωγή υδατοκαλλιεργειών έχει σχεδόν διπλασιαστεί τα τελευταία δέκα χρόνια, αυξημένη κατά 91,3%, με τα έσοδα να αυξάνονται επίσης κατά 74,5%.
Η Τουρκία, η Αίγυπτος και η Ελλάδα είναι, με αυτή τη σειρά, οι τρεις μεγαλύτεροι παραγωγοί στην περιοχή, καλύπτοντας συνολικά το 71% του συνολικού όγκου.
Αυτή η ειδική έκδοση του SoMFi κυκλοφορεί μόλις ένα χρόνο μετά το προηγούμενο SoMFi και παρουσιάζει τα ευρήματά περιληπτικά θέτοντας σε σειρά ένα νέο διετή κύκλο, με την επόμενη κυκλοφορία να είναι προγραμματισμένη για το 2025.
