Κάποτε αποτελούσε το στολίδι των βασιλικών αυλών της Ευρώπης. Σήμερα, ο φασιανός, είναι ένα από τα θηράματα που οι κυνηγοί- και ιδιαίτερα οι Ευρωπαίοι- έχουν σε υψηλή εκτίμηση, καθώς επιφυλάσσει ένα θεαματικό κυνήγι γεμάτο συγκινήσεις.
Στην Ελλάδα το κυνήγι του φασιανού απευθύνεται, μάλλον, σε λίγους. Το αριστοκρατικό αυτό θήραμα εκτρέφεται και απελευθερώνεται στη χώρα μας σε Ελεγχόμενες Κυνηγετικές Περιοχές ή και σε περιοχές όπου επιτρέπεται το κυνήγι του και μόνο εντός των καταφυγίων άγριας ζωής, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι Έλληνες κυνηγοί να μην έχουν τη δυνατότητα να έρθουν εύκολα σε επαφή με το κυνήγι του φασιανού.
Πού τον συναντάμε
Ο κολχικός φασιανός μεταφέρθηκε στην Ελλάδα από την Κολχίδα, σημερινή Γεωργία, κατά την επιστροφή των Αργοναυτών από την αργοναυτική εκστρατεία. Ζει κυρίως στην Ασιατική Ρωσία και τις περιοχές γύρω από την Κασπία Θάλασσα και στη χώρα μας, Μέχρι το 18ο αιώνα απαντιόταν στην κεντρική και βόρεια Ελλάδα, ενώ σήμερα υπάρχει μόνο ένας μικρός πληθυσμός στο υδροχαρές δάσος του Κοτζά-Ορμάν. Ο πληθυσμός αυτός αποτελεί έναν από τους δύο που απαντώνται στην Ευρώπη. Ο δεύτερος πληθυσμός φασιανού βρίσκεται στη Βουλγαρία και η συρρίκνωση του οφείλεται κυρίως σε ανθρωπογενείς επιδράσεις, που αλλοίωσαν έντονα τους φυσικούς του βιότοπους.
Ποιες περιοχές προτιμά
Ο φασιανός προτιμά κυρίως γόνιμες πεδινές περιοχές αποτελούμενες από ένα μωσαϊκό δασωμένων και θαμνωδών εκτάσεων. Περιοχές με αυξημένη υγρασία όπως παραποτάμια δάση ή εκτεταμένοι περιοδικοί υγρότοποι, αποτελούν πολύ καλούς βιότοπους για την ικανοποιητική ανάπτυξη πληθυσμού φασιανών.
Μπορεί να διαβιώσει επίσης και σε δασωμένες εκτάσεις, όπως τα δρυοδάση, αν παρουσιάζουν διάκενα. Οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις με φυσική κάλυψη μπορούν να διατηρήσουν επίσης πολύ καλούς πληθυσμούς φασιανού, αν δεν εφαρμόζεται εντατική μορφή καλλιέργειας. Προτιμά τις εκτάσεις που καλλιεργούνται κυρίως με δημητριακά, καθώς επίσης και με κτηνοτροφικά είδη, όπως οι τριφυλλοκαλλιέργειες κ.λπ.
Συνήθως απαντάται σε χαμηλά υψόμετρα, αλλά μπορεί να διαβιώσει και σε υψόμετρα πάνω από 700 μέτρα, αν ο βιότοπος είναι κατάλληλος και αν οι περιοχές αυτές δεν παρουσιάζουν εκτεταμένους παγετούς ή μεγάλης διάρκειας χιονοκάλυψη.
Οι συνήθειές του
Ο φασιανός τρέφεται κυρίως κατά τις πρώτες πρωινές και κατά τις τελευταίες απογευματινές ώρες. Είναι είδος ημερόβιο. Παρ’ ότι είναι εδαφόβιο είδος, κατά τη διάρκεια της νύχτας προτιμά να κουρνιάζει πάνω στα δέντρα, κοιμάται όμως και στο έδαφος, ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν στο βιότοπο. Όταν κοιμούνται στο έδαφος, διαλέγουν δυσπρόσιτες τοποθεσίες ή πολύ πυκνούς θάμνους. Τα νεαρά άτομα, τις πρώτες 8-12 εβδομάδες της ζωής τους, κοιμούνται στο έδαφος και μετά αρχίζουν να κουρνιάζουν πάνω στα δέντρα. Πολύ σπάνια δε, κουρνιάζουν πάνω σε μεμονωμένα δέντρα. Τα δύο φύλα, εκτός της αναπαραγωγικής περιόδου, ζουν χωριστά σε μικρές ομάδες.
Σε περίπτωση που αντιληφθεί κίνδυνο, ο φασιανός προτιμά να απομακρύνεται περπατώντας και πετά μόνο αν αναγκαστεί. Το πέταγμά του είναι σχετικά αργό. Κατά τη διάρκεια βροχερού καιρού, κυρίως, είναι πολύ δύσκολο να εξαναγκαστεί να πετάξει. Μπορεί και αντέχει σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.
Μετακινήσεις
Ο φασιανός είναι ενδημικό είδος. Συνήθως δεν μετακινείται αν υπάρχει διαθέσιμη τροφή. Σε περιπτώσεις όμως έλλειψης, είναι δυνατό να μετακινηθεί σε αποστάσεις μέχρι 20 χλμ. για να βρει επάρκεια τροφής. Σε πολλές περιπτώσεις άγριων πληθυσμών φασιανού, έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο, σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες, να παρατηρείται αύξηση της θνησιμότητας των ατόμων του πληθυσμού, χωρίς να υπάρχουν μετακινήσεις. Οι μετακινήσεις τους γίνονται συνήθως περπατώντας, ενώ πιο σπάνια πετούν.
Το μακρύτερο πέταγμα φασιανού που έχει παρατηρηθεί είναι 6,5 χλμ., σε μια προσπάθεια ενός ατόμου να διασχίσει μια έκταση καλυμμένη με νερό. Σε άλλες, όμως, περιπτώσεις έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο, σε πολύ μικρότερες αποστάσεις, οι φασιανοί να μη μπορούν να τις διασχίσουν πετώντας, να πέφτουν μέσα στο νερό και να πνίγονται.
Θηραματική αξία
Ο φασιανός κυνηγιέται σε όλη την Ευρώπη. Στην Ελλάδα κυνηγιέται κυρίως στις Ελεγχόμενες Κυνηγετικές Περιοχές, όπου αποτελεί το πρώτο θήραμα στις προτιμήσεις των κυνηγών που τις επισκέπτονται. Θηρεύεται και ελεύθερα σε ορισμένους νομούς της Ελλάδας, όπου επιτρέπεται το κυνήγι του ανάλογα με την ετήσια ρυθμιστική απόφαση περί θήρας κάθε έτους.
Στη χώρα μας ο φασιανός εκτρέφεται σε πολύ μεγάλους αριθμούς σε κρατικά και ιδιωτικά εκτροφεία. Οι φασιανοί που παράγονται κάθε χρόνο, απελευθερώνονται κυρίως στις Ελεγχόμενες Κυνηγετικές Περιοχές.
Στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης συγκεντρώνει τις προτιμήσεις τού μεγαλύτερου αριθμού κυνηγών, κυρίως λόγω της αυξημένης πυκνότητας των πληθυσμών του. Η αύξηση αυτή είναι αποτέλεσμα των εκτεταμένων απελευθερώσεων που λαμβάνουν χώρα κάθε χρόνο, καθώς επίσης και των διαχειριστικών μέτρων που λαμβάνονται για την εύνοια της πληθυσμιακής τους πυκνότητας, με σκοπό τη θήρευση τους.
Οι κατάλληλοι σκύλοι
Ο φασιανός κυνηγιέται με όλα τα σκυλιά φέρμας στις περιοχές που υπάρχουν υγρότοποι και λιβάδια με διάφορα καλλιεργήσιμα. Στις περιοχές όπου κυνηγιέται πολύ, τα Σέττερ θεωρούνται ιδανικά σκυλιά, γιατί πρώτον αντέχουν πολύ στα άγρια πυκνά που βρίσκεται ο φασιανός, ιδίως κατά το μεσημέρι (κι όταν λέμε πυκνά εννοούμε το χειρότερο πυκνό που υπάρχει για σκυλιά, αλλά και για ανθρώπους, όπως είναι οι τριανταφυλλιές) και δεύτερον, γιατί είναι δύσκολο να ακολουθήσει ένα σκυλί τον ταχύτατο και πανούργο φασιανό και να τον κρατήσει σε φέρμα.
Το κυνήγι του φασιανού χρειάζεται ένα γρήγορο σκυλί με δυνατή μύτη, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να είναι προσεκτικό για να μην ξεπετάξει το πουλί και πανέξυπνο για να μπορεί να αντεπεξέλθει στα τεχνάσματα και τις πονηριές του φασιανού. Ένας νεαρός και άγριος φασιανός τρέχει 2-3 φορές πιο γρήγορα από την πέρδικα και 4-5 φορές πιο γρήγορα από την μπεκάτσα. Τον φερμάρουν με ευνοϊκό, γενικά, άνεμο και με το κεφάλι ψηλά.
Όπλα – φυσίγγια για το κυνήγι φασιανού
Τουφεκίζεται σχετικά εύκολα γιατί είναι μεγαλόσωμος και το πέταγμά του, μέχρι να σηκωθεί και να στρώσει, είναι αργό και βαρύ. Οι απόψεις ανάμεσα στους κυνηγούς σχετικά με το μήκος της κάννης, το τσοκ και το νούμερο των σκαγιών που χρειάζεται το κυνήγι του φασιανού είναι διφορούμενες. Τις περισσότερες φορές οι απόψεις είναι προσωπικές. Πολλοί κυνηγοί για το κυνήγι του φασιανού χρησιμοποιούν 7άρια και 8άρια σκάγια. Μετά όμως από πολλές κυνηγετικές εξορμήσεις, ο καθένας μπορεί να αποκτήσει προσωπική πείρα και τότε θα μπορεί να κάνει τη δική του επιλογή.
