Του Ευάγγελου Χατζηνίκου, Δασολόγου – Περιβαλλοντολόγου, MSc Διαχείριση Άγριας Πανίδας
Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τη συμπεριφορά των πουλιών, αυτό είναι σίγουρο…
Μπεκάτσα σε κάθε έξοδο
Σε ό,τι αφορά τώρα την μπεκάτσα, που συγκεντρώνει το 25% της κυνηγετικής προτίμησης των ελλήνων κυνηγών. Οι πρώτες εμφανίσεις της είναι ακριβώς στις ημερομηνίες που καταδεικνύει η εμπειρία και η βιβλιογραφία, όμως οι πρώιμες βροχές κατέστησαν πλήθος βιοτόπων κατάλληλους για τη διαχείμασή της, γεγονός που ευνόησε τη διασπορά της. Έτσι, από πολύ νωρίς βρίσκαμε μπεκάτσες, όχι μόνο στο έλατο και την οξιά, αλλά και στο δρυοδάσος και στην κουμαριά και το πουρνάρι και στους φρυγανότοπους των νησιών. Επομένως, οι περισσότεροι δεν είχαν την τύχη να βρούνε πολλές μαζί, όμως είχαν την ευτυχία να βρουν λίγες σχεδόν σε κάθε έξοδο.
Σαν τα χελιδόνια την άνοιξη
Οι μπεκάτσες είναι γεγονός ότι φέτος δεν πιέστηκαν από τον καιρό και η χώρα μας δεν λειτούργησε ακόμα ως λαιμός μπουκαλιού, όπως λένε οι επιστήμονες, ως χώρος δηλαδή που θα σουρώνανε τα πουλιά της Βορείου Ευρώπης.
Εδώ θα πρέπει να συνεκτιμήσουμε το γεγονός ότι ο όψιμος περσινός χειμώνας που διαδέχθηκε ξηρή άνοιξη, δεν ευνόησε την περσινή αναπαραγωγική περίοδο στους χώρους φωλεοποίησης της μπεκάτσας.
Φυσικά, δεν πρέπει να παραλείψουμε και το γεγονός της αυξανόμενης δυσκολίας που εμφανίζει το κυνήγι της μπεκάτσας, που είναι φυσικό επακόλουθο της αυξανόμενης κυνηγετικής ζήτησης που δέχεται το συγκεκριμένο είδος.
Η μπεκάτσα, κατά τη διαχείμαση, λειτουργεί περίπου όπως τα χελιδόνια την άνοιξη. Δηλαδή εκεί που διαχείμασε την προηγούμενη χρονιά, εκεί με μεγάλη πιθανότητα θα διαχειμάσουν και τα παιδιά της, και την επόμενη χρονιά το ίδιο θα συμβεί με τα παιδιά της αλλά και τα εγγόνια της.
Αποικίζουν τα νησιά
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα νησιά μας, διότι συγκεντρώνουν τα εξής χαρακτηριστικά:
Λόγω της γεωγραφικής τους θέσεις αποτελούν κεντρικούς μεταναστευτικούς σταθμούς κι εξαιτίας των ήπιων κλιματικών συνθηκών λειτουργούν ως καταφύγια κατά την κακοκαιρία. Έτσι πολύ εύκολα μαθαίνουν το δρόμο για τα νησιά οι μπεκάτσες.
Ταυτόχρονα, η κυνηγετική πίεση για πολλούς λόγους (π.χ. δυσκολία πρόσβασης κ.ά.) είναι περιορισμένη. Όλα αυτά συντελούν, χρόνο με το χρόνο, ώστε οι «αποικίες» της μπεκάτσας να αυξάνονται στα νησιά μας, παρ’ όλο που με την πρώτη ματιά δεν έχουν καμιά σχέση με τα παραδοσιακά μπεκατσοτόπια.
Απρόβλεπτες μετακινήσεις
Τώρα, σε ό,τι αφορά τα υδρόβια, δεν χρειάζεται να πούμε ότι οι μετακινήσεις τους είναι απόλυτα εναρμονισμένες με τις μεταβολές του καιρού. Παπιά και χήνες στους ελληνικούς υγροτόπους υπάρχουν πάρα πάρα πολλά, όπως επιβεβαιώνουν οι καταμετρήσεις, όμως οι περισσότεροι υγρότοποι της πατρίδας μας, όπως είναι γνωστό, χρήζουν προστασίας και τα υδρόβια φυσικό είναι να εκμεταλλεύονται αυτές τις ευνοϊκές συνθήκες.
Άλλα αποδημητικά, όπως η φάσσα, εκδήλωσαν «περίεργη συμπεριφορά» που και αυτή εξηγείται από το είδος και την ποιότητα της τροφής που βρίσκουν σε επάρκεια.
Έτσι, συγκεκριμένα φέτος, η καρποφορία της βαλανιδιάς ήταν περιορισμένη, με αποτέλεσμα τα πρωτόφερτα πουλιά να τα βρίσκουμε στα κλασικά φασσοτόπια. Επειδή ακόμα δεν γνώριζαν τα κατατόπια. Όμως, γρήγορα προτίμησαν να τραφούνε στους κάμπους, στα χωράφια με θερισμένο καλαμπόκι. Το τοπίο στον κάμπο, όμως, αλλάζει πολύ γρήγορα και οι μετακινήσεις της φάσσας, για άλλη μια φορά, ήταν απρόβλεπτες.
Επιστροφή στα κλασικά φασσοτόπια
Επίσης, πολλά κοπάδια προτίμησαν να τραφούνε και με τα φρεσκοφυτρωμένα σιτάρια. Όμως, οι σπορές σταμάτησαν και τα χωράφια με το καλαμπόκι οργώθηκαν πλέον όλα. Τώρα, λοιπόν, οι φάσσες σιγά-σιγά άρχισαν να επιστρέφουν και πάλι στα κλασικά φασσοτόπια, για να τραφούν με το πολύτιμο για αυτές βαλανίδι.
Ως τελικό συμπέρασμα θα έλεγα ότι οι επικρατούσες καιρικές συνθήκες δεν ευνόησαν και πολύ φέτος το κυνήγι των μεταναστευτικών ειδών. Όμως, το κυνήγι των μεταναστευτικών είναι τυχερό. Σε αυτό που θα πρέπει να στηρίζεται η κυνηγετική δραστηριότητα σε μια χώρα είναι το κυνήγι των επιδημητικών ειδών, την ενδημικών. Εκεί μπορείς να επενδύσεις και να διαχειριστείς.
