Είναι χρήσιμο αλλά και απαραίτητο οι κυνηγοί να γνωρίζουν το πώς θα προσφέρουν στον κυνηγετικό τους σύντροφο τις πρώτες βοήθειες μέχρι να φτάσουν στον κτηνίατρο.
Πολλές φορές οι σωστές πρώτες βοήθειες είναι καθοριστικές για την εξέλιξη του περιστατικού,ενώ μερικές φορές είναι απολύτως καθοριστικές για την ίδια τη ζωή του ζώου. Τα κυνηγόσκυλα είναι εκτεθειμένα περισσότερο απ’όλα τα κατοικίδια σε εξωτερικούς κινδύνους. Μετακινούνται συχνά, διατρέχουν μεγάλες, διαφορετικές, συχνά δύσβατες περιοχές, κάτω από δύσκολες πολλές φορές καιρικές συνθήκες και υφίστανται τις αυξημένες απαιτήσεις εκπαίδευσης του κυνηγίου, αλλά και του ιδιοκτήτη τους.
Παρά το ότι είναι ιδιαίτερα ανθεκτικά ζώα και η φύση τα έχει προικίσει με ιδιαίτερες ικανότητες και δυνατότητες, οι πιθανότητες ατυχημάτων είναι αυξημένες σ’αυτά. Μετά από τις πρώτες βοήθειες που θα κληθείτε να προσφέρετε στο σκύλο σας σε μια δύσκολη στιγμή, το αμέσως επόμενο βήμα είναι η προσκόμιση του ζώου στο πλησιέστερο κτηνιατρείο.
Τραυματισμοί
Εκδορές, τρυπήματα, κοψίματα από πυροβόλα όπλα ή δαγκώματα μεταξύ των ζώων, τραυματισμοί πελμάτων
• Πρώτη φροντίδα μας είναι να εντοπιστεί και να καθαριστεί το τραύμα, με καθαρό νερό ή οξυζενέ. Εάν το τραύμα αιμορραγεί χρειάζεται άμεση περίδεση, ή πωματισμός με γάζα, ή καθαρό ύφασμα.
• Στα επιφανειακά τραύματα, η άμεση τοπική χρήση αντισηπτικού είναι απαραίτητη αλλά και αρκετή. Συνίσταται η χρήση Mercurochrom (το κόκκινο ιώδιο). Διεισδύει βαθιά και έτσι μπορεί να αποτρέψει ή και να θεραπεύσει αποστήματα. Διευκολύνει τη βαθιά επούλωση, βοηθά εξαιρετικά σε δαγκώματα, αλλά και σε τραυματισμούς πελμάτων. Σ’αυτές τις περιπτώσεις εύκολη και αποτελεσματική είναι και η τήρηση αντιβιοτικού σε μορφή spray.
• Σε περίπτωση τραυματισμών από πυροβόλο όπλο, δεν τίθεται βέβαια θέμα μόλυνσης, μια και τα σκάγια είναι άσηπτα, έχει όμως σημασία το σημείο που τραυματίστηκε το ζώο. Ο θώρακας που περιβάλλει τους πνεύμονες κι εσωτερικά όργανα, όπως συκώτι ή σπλήνας, είναι επικίνδυνο όταν τραυματιστούν.
• Σ’αυτές τις περιπτώσεις φροντίζουμε το ζώο να παραμείνει όσο μπορεί ακίνητο και να μεταφερθεί ταχύτατα σε κτηνίατρο.
Τραυματισμός ματιών
Σ’αυτήν την περίπτωση, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε χωρίς να βάλουμε σε κίνδυνο την υγεία του ζώου είναι η χρήση ενός απλού αντισηπτικού κολλυρίου.
Ξένα σώματα (άγανα, αγκάθια, καρφιά κ.ά.)
Όταν αυτά είναι επιφανειακά προσπαθούμε να τα αφαιρέσουμε με κάποιο τσιμπιδάκι ή λαβίδα. Σε περίπτωση που έχουν εισχωρήσει στο δέρμα τοπικά επιθέματα με ζεστό νερό, χαμομήλι ή κόκκινο ιώδιο, βοηθούν στο να εξέλθουν αφού θα ωριμάσουν το απόστημα που έχουν προκαλέσει. Σε περίπτωση που το άγανο έχει μπει στο αφτί του ζώου, κάτι πολύ συνηθισμένο στα Κόκερ ή στα Σέττερ, χρειάζεται η άμεση επέμβαση του κτηνιάτρου.
Επικίνδυνη είναι και η περίπτωση που τα ζώα έχουν καταπιεί ξένα σώματα. Προσοχή, σ” αυτές τις περιπτώσεις δεν προκαλούμε εμετό γιατί μπορεί να αποβεί σε βάρος της ζωής του ζώου. Αν δεν καταφέρουμε να το βγάλουμε από το λαιμό του, χρειάζεται άμεση βοήθεια από κτηνίατρο. Όταν το ζώο καταπιεί ξένο σώμα το κρατάμε σε νηστεία, μόνο με νερό ή ελαφριά τροφή με πουρέ ή γιαούρτι, έως ότου επισκεφτούμε το γιατρό του.
Διαστρέμματα, θλάσεις, εξαρθρώσεις, κατάγματα
Εξ αιτίας της δραστηριότητας των κυνηγόσκυλων, τα παραπάνω ατυχήματα είναι αρκετά συχνά. Επειδή δεν είναι πάντα εύκολο να εντοπίσουμε την αιτία της χωλότητας, συνίσταται σε όλες τις περιπτώσεις ακινησία.
Πολλές φορές όταν το κάταγμα ή το εξάρθρημα είναι πρόσφατα, δεν μας δίνουν ακριβή εικόνα, το ζώο μοιάζει να μην υποφέρει πολύ, αλλά αν δεν εκτιμήσουμε σωστά την κατάσταση, μπορεί ένα απλό ράγισμα να το μετατρέψουμε σε τέλειο κάταγμα.
Αν βρίσκεστε μακριά από γιατρό, περιδέστε όχι πολύ σφιχτά την περιοχή ή χρησιμοποιήστε κάποιον αυτοσχέδιο νάρθηκα. Η χορήγηση παυσίπονων (εκτός από ασπιρίνη για το φόβο εσωτερικής αιμορραγίας) μπορεί να ανακουφίσει το ζώο. Παρ’όλα αυτά, έως ότου μεταφερθεί στο γιατρό, χρειάζεται πλήρη ακινησία.
Δηλητηρίαση
Τα κυνηγόσκυλα κινδυνεύουν συχνά από φυτοφάρμακα ή ποντικοφάρμακα (μιλάμε πάντα για περιπτώσεις ατυχημάτων και όχι κακής πρόθεσης). Αν δούμε το ζώο να τρώει δηλητήριο χρειάζεται να προκαλέσουμε άμεσα εμετό. Στα φαρμακεία υπάρχει εμετικό φάρμακο που ονομάζεται IPECAVOM και καλό είναι να υπάρχει σε κάθε κυνηγετική τσάντα. Το παραδοσιακό αλατόνερο χρειάζεται προσοχή γιατί μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα στο ήδη επιβαρημένο πεπτικό σύστημα του ζώου.
Αν το ζώο σας, χωρίς να το δείτε να τρώει κάτι, αρχίσει ξαφνικά να έχει σπασμούς, να βγάζει σάλια, να κάνει εμετό ή διάρροια, τηλεφωνήστε αμέσως στον κτηνίατρο. Εξίσου απαραίτητο είναι να υπάρχει στην τσάντα αμπούλα Atropine Sulfate, η οποία μετά από καθοδήγηση του γιατρού σας, ενίεται υποδόρια ή ενδομυϊκά, αλλά χρειάζεται προσοχή στη δοσολογία.
Τσιμπήματα
Είναι συνηθισμένα σε όλα τα είδη των ζώων. Τα κυνηγόσκυλα συχνά κυνηγούν σφήκες ή μέλισσες. Τα τσιμπήματα είναι λιγότερο επικίνδυνα όταν είναι στο δέρμα των ζώων. Στην περίπτωση αυτή προκαλείται οίδημα τοπικά, η περιοχή είναι ζεστή και το ζώο πονάει. Όταν βέβαια το τσίμπημα γίνει στη γλώσσα ή στα χείλια, το πρόβλημα γίνεται πιο επικίνδυνο.
Έχουν υπάρξει και περιστατικά ασφυξίας και χρειάζεται άμεση κτηνιατρική αντιμετώπιση. Σε περίπτωση δαγκώματος φιδιού απαιτείται άμεση διάνοιξη, καθαρισμός του τραύματος και απομάκρυνση του δηλητηρίου, όσο αυτό είναι εφικτό. Αν το ζώο έχει δαγκωθεί στο πόδι, απαιτείται κεντρική περίδεση πάνω από το τραύμα ώστε να προκληθεί ισχαιμία στην περιοχή. Έτσι εμποδίζεται η είσοδος του δηλητηρίου στην κυκλοφορία του αίματος.
Όλες αυτές οι κινήσεις βέβαια έχουν νόημα αν γίνουν έγκαιρα. Η χορήγηση κορτιζόνης μπορεί να βοηθήσει σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, μετά βέβαια από ιατρική συμβουλή. Και στις δύο περιπτώσεις χρειάζεται ενίσχυση του οργανισμού του ζώου με χορήγηση πολλών υγρών.
Υπογλυκαιμικές κρίσεις
Εμφανίζονται συχνά στα κυνηγόσκυλα και οφείλονται στην απότομη και έντονη δαπάνη ενέργειας που υφίστανται οι σκύλοι, όταν μετά από μία περίοδο ανάπαυλας μπαίνουν αγύμναστα σε έντονη κυνηγετική δραστηριότητα. Συνήθως τα σκυλιά αυτά δεν έχουν τραφεί σωστά κατά τη διάρκεια του κυνηγίου. Ο ιδιοκτήτης παρατηρεί μυϊκή αδυναμία, έντονη καταβολή, τρέμουλο και νοητική κατάπτωση του ζώου. Απαιτείται ανάπαυση και χορήγηση τροφής. Σε αυτές τις περιπτώσεις, δύο κύβοι ζάχαρης λειτουργούν θαυματουργά. Προληπτικά είναι καλό να χορηγούμε στα ζώα το πρωί πριν το κυνήγι λίγη ζάχαρη ή γάλα με ζάχαρη.
Ηλίαση – θερμοπληξία
Προκαλείται σε περιπτώσεις μακρινών ταξιδιών με τα σκυλιά μέσα σε μπαγκαζιέρες που δεν αερίζονται σωστά, καθώς κι όταν αφήνουμε τα ζώα δεμένα σε μέρη με έντονη ηλιακή ακτινοβολία για πολλή ώρα. Παρατηρείται υψηλός πυρετός, δύσπνοια, λαχάνιασμα κι έντονη καταβολή του σκύλου. Συνίσταται η μεταφορά του ζώου σε δροσερό μέρος με καλό αερισμό. Βρέχουμε το σκύλο με δροσερό νερό σταδιακά για να αποφύγουμε το σοκ. Είναι καλό να μεταφερθεί στον κτηνίατρο για να ελεγχθεί ο πυρετός και να χορηγηθεί ορός.
Υποθερμία
Οφείλεται στην πολύωρη έκθεση του σκύλου στο ψύχος σε συνδυασμό με ελλιπή διατροφή. Αντιμετωπίζεται με μεταφορά του ζώου σε ζεστό περιβάλλον και λήψη υψηλοθερμικής τροφής.
Το φαρμακείο του κυνηγού
Με βάση τα όσα αναφέραμε, η ύπαρξη ενός εξοπλισμένου φαρμακείου με βασικά μέσα για την περιποίηση και την επίδεση μικροτραυμάτων, την άμεση αντιμετώπιση πιθανής δηλητηρίασης, καθώς και άλλων καταστάσεων, κρίνεται παραπάνω από αναγκαία.
Έτσι, ένα πρόχειρο φαρμακείο πρέπει να περιέχει:
• αποστειρωμένες γάζες
• ελαστικούς επιδέσμους
• οξυζενέ και αντισηπτικό υγρό
• κόκκινο ιώδιο (Mercurochrom)
• αντιβιοτικό spray
• ψαλίδι
• τσιμπιδάκι ή μικρή λαβίδα
• Σύριγγες 2,5 και 10 cc
• Ipecavom (εμετικό για παιδιά)
• Atropine Sulfate 2-3 αμπούλες
• Solu-Cortez 250mg 1-2 κουτιά
• κουτί με κυβάκια ζάχαρη
Ομοιοπαθητικό φαρμακείο
Τα ομοιοπαθητικά φάρμακα μπορεί να φανούν πολύ χρήσιμα σε περιπτώσεις ατυχημάτων. Έχουν άμεση δράση, χωρίς παρενέργειες για τον οργανισμό του ζώου. Όταν χορηγηθούν σωστά τα αποτελέσματα είναι θεαματικά. Επομένως, ένα ομοιοπαθητικό φαρμακείο οφείλει να περιλαμβάνει:
• Arnice caps (για τραυματισμούς, θλάσεις, μωλωπισμούς, κακώσεις, αιματώματα, εσωτερική αιμορραγία, τσιμπήματα)
• Arnica σε αλοιφή (για παντός τύπου χωλότητες)
Ντίνα Μπελτέκου-Κανούρη, Κτηνίατρος, 2009, τεύχος Ιουνίου, Τα σκυλιά μας κι εμείς
πηγη : www.skilia.gr
