Του Γιάννη Δρόσου
Τα ψάρια που είδα εκείνο το πρωί μου έδωσαν την εντύπωση πως ψάρευα σε κάποιο απομακρυσμένο ξερονήσι του Αιγαίου κι όχι στη Χαλκιδική…
Φορτώσαμε το αυτοκίνητο του Γιάννη, πήραμε τους καφέδες μας και μετά από περίπου δύο ώρες φτάσαμε στην παραλία του Παλιουρίου της Χαλκιδικής. Συνήθως, για την ίδια απόσταση χρειαζόμαστε πολύ λιγότερο χρόνο, όμως η κίνηση τους καλοκαιρινούς μήνες στους ήδη φορτωμένους δρόμους της Χαλκιδικής ήταν ιδιαίτερα αυξημένη.
Η θάλασσα ήταν πολύ ήρεμη και πολύ καθαρή. Οι δυνατοί βοριάδες των προηγούμενων ημερών έκαναν τα νερά πραγματικά κρυστάλλινα. Ντυθήκαμε και βουτήξαμε από τη μικρή σκάλα, ακριβώς κάτω από το Πόρτο Βαλίτσα.
Τροφική… αλυσίδα
Περνώντας τον πρώτο κάβο συναντήσα ένα κοπάδι από μεγάλες ζαργάνες. Η ζαργάνα για μένα δεν αποτελεί θήραμα, ωστόσο γνωρίζω πολύ καλά ότι το εν λόγω ψάρι μαζί με τα καλαμάρια, αποτελούν τα αγαπημένα γεύματα των συναγρίδων. Ως συνέχεια των παραπάνω, οι συναγρίδες μαζί με τους ροφούς αποτελούν το αγαπημένο γεύμα του… συντάκτη. Μετά από λίγα μέτρα κολύμπι, φτάσαμε στο γνωστό κατρακύλι. Εκεί μας υποδέχτηκε σε στάση προσοχής ένας τρίκιλος ροφός.
Κόλλησα το σώμα μου στην άκρη του βράχου που κατέβαινε απότομα και βούτηξα όσο πιο αθόρυβα μπορούσα. Πλησιάσα το ψάρι και λίγο πριν πατήσω τη σκανδάλη, ο ροφός αποφάσισε να μπει στο θαλάμι του. Με ένα απότομο τίναγμα το ψάρι χάθηκε από μπροστά μου. Αυτή η ατυχία είναι ίσως η πιο συνηθισμένη στο υποβρύχιο ψάρεμα. Δηλαδή, να ξέρεις ότι το όπλο που κρατάς στα χέρια σου ρίχνει μέχρι τα πέντε μέτρα και τα ψάρια που συναντάς να φεύγουν απο μπροστά σου ένα μέτρο μακρύτερα. Στην ανάδυση, ο Γιάννης που παρατηρούσε όλη τη σκηνή από την επιφάνεια, μου είπε ότι κατά τη διάρκεια της βουτιάς άλλοι δύο ροφοί βρίσκονταν ένας αριστερά κι ένας δεξιά μου, χωρίς όμως εγώ να τους δω. Στην αρχή δυσκολεύτηκα να το πιστέψω. Στη συνέχεια, όμως, οι υποψίες μου επιβεβαιώθηκαν πλήρως. Η συγκεκριμένη μέρα ήταν ένα πραγματικό πανηγύρι στο βυθό.
Μια γκρι ματιά
Βούτηξα πάλι ψάχνοντας με το φακό μέσα στην τρύπα που χώθηκε ο ροφός. Ήταν μια δαιδαλώδης διαμόρφωση από πέτρες, τρύπες και ανοίγματα. Για αρκετή ώρα έφεγγα μέσα προσπαθώντας να βρω πού χώθηκε το ψάρι. Δεν τον βρήκα. Ανάδυση. Μία βουτιά ακόμη και συνεχίζω παρακάτω. Αυτή τη φορά έψαξα καλύτερα και τελικά στο βάθος μιας μικρής τρύπας βλέπω μια μουσούδα και δύο μάτια (γκρι) να με κοιτούν. Το ψάρι βρισκόταν στο βασίλειό του, το χαιρέτησα κι έφυγα. Στη συνέχεια κατέβηκε και ο Γιάννης για να το δει, αλλά δυστυχώς δεν τα κατάφερε. Πιθανόν να είχε αλλάξει θέση.
Λίγο παρακάτω βλέπω από την επιφάνεια μια μεγάλη στήρα έξω από το θαλάμι της. Το ίδιο σκηνικό. Βουτιά από μακριά μέχρι το βυθό, αθόρυβο σύρσιμο στα βράχια και πλησίασμα στο ψάρι. Η στήρα δεν μου άφησε και πολλά περιθώρια. Χώθηκε γρήγορα-γρήγορα μέσα στο θαλάμι της. Επόμενη βουτιά ακριβώς πάνω από το θαλάμι του ψαριού. Φτάνοντας κάτω το ρολόι έγραφε 17,4 μέτρα. Το ψάρι, γνωρίζοντας τον κίνδυνο, κουνούσε τα πτερύγιά του δημιουργώντας έτσι μια πυκνή θολούρα. Ήταν αδύνατο να δεις μέσα στην τρύπα του ψαριού. Φεύγοντας, σημάδεψα το θαλάμι και ανανέωσα το ραντεβού με το ψάρι για την επόμενη φορά ελπίζοντας πως θα σταθώ πιο τυχερός.
Συναγρίδες!
Λίγο παρακάτω, ο βυθός βαθαίνει απότομα μέχρι τα 16 μέτρα όπου κάνει ένα επίπεδο πλάτωμα κατάφυτο από φύκια και στη συνέχεια βαθαίνει ξανά μέχρι τα… τάρταρα. Ο τόπος είναι ιδανικός για καρτέρι. Έτσι μετά από καλή χαλάρωση βρίσκομαι φαρδύς πλατύς μέσα στη φυκιάδα. Περνούν λίγα δευτερόλεπτα και δεν βλέπω παρά μόνο μερικά μικρά σκαθαράκια. Ξαφνικά διακρίνω μέσα στο μπλε κάποιες γνώριμες φιγούρες. Σαν αγριεμένα λυκόσκυλα, με τα δόντια έξω, έρχονται ένα κοπάδι μικρές συναγρίδες να ερευνήσουν τον παρείσακτο εισβολέα. Μετά από λίγα δευτερόλεπτα τα ψάρια περνούσαν διαδοχικά μπροστά από τη μύτη της βέργας μου και πλησιάζαν όλο και περισσότερο. Μία όμως μου ξεχώρισε. Σημάδεψα μετωπικά το ψάρι και πάτησα τη σκανδάλη. Η συναγρίδα με απίστευτη ταχύτητα γύρισε το σώμα της για να αποφύγει τον κίνδυνο που ερχόταν κατά πάνω της. Η βέργα τη βρήκε ακριβώς στη μέση και της έσπασε το κόκκαλο. Στην ίδια βουτιά μαζεύω το ψάρι και ανεβαίνω για φρέσκο αέρα.
Ανάμεσα στα μάτια
Με το ηθικό ακμαιότατο συνεχίζω παρακάτω. Ένας μεγάλος βράχος στα 12 μέτρα μού κινεί το ενδιαφέρον. Βουτάω για να τον ψάξω. Με το δάχτυλο στη σκανδάλη ψάχνω προσεκτικά μια τρύπα στη βάση του βράχου. Τίποτε. Ρίχνω μια ματιά παρακάτω και καταλαβαίνω πως τόση ώρα ένας ρόφος, γύρω στα πέντε κιλά, με παρατηρεί με ενδιαφέρον. Το ψάρι βρισκόταν στο τελείωμα που έκανε ένα μεγάλο κατρακύλι και κατέληγε στην άμμο σε βάθος 17 μέτρων. Πηγαίνω στη σημαδούρα, κρεμάω το 110 και πέρνω στα χέρια το 90άρι. Καλή χαλάρωση και βουτιά πάνω στο θαλάμι του ψαριού που εντόπισα πριν. Κοιτώντας μέσα, βλέπω το ψάρι από το πλάι αλλά δε ρίχνω. Περιμένω να γυρίσει για να σημαδέψω στο κεφάλι του. Τελικά το ψάρι γυρίζει κι εγώ πιέζω τη σκανδάλη. Η βέργα πετυχαίνει το ψάρι που χτυπιέται μέσα στο βράχο, βγάζοντας μεγάλη θολούρα. Ανάδυση. Περιμένω τουλάχιστον 10 λεπτά να καθαρίσει το μέρος, ελέγχοντας το ψάρι με το σχοινί του μουλινέ. Τελικά, αποφασίζω να βουτήξω. Φτάνοντας κάτω, βλέπω το ροφό με τη βέργα καρφωμένη ανάμεσα στα μάτια του και να βγαίνει από κάτω μέρος, λίγο πριν την ουρά. Η τέλεια βολή. Το ψάρι, αν και διατηρούσε τις δυνάμεις του, δεν μποροούσε να κάνει τίποτε με τη βέργα καρφωμένη πάνω του. Το πιάνω από τα μάτια και ανεβαίνω πάνω. Μετά τις απαραίτητες φωτό, τον καρφώνω με το μαχαιράκι στον εγκέφαλο για να δώσω τέλος στο μαρτύριό του και τον κρεμάω στη σημαδούρα.
Το σκηνικό άλλαξε
Τελικά η ψαροσακκούλα μου γέμισε με αρκετά καλά ψάρια. Αλλά δεν είναι αυτό που μετράει. Τα ψάρια που είδα εκείνο το πρωί μου έδωσαν την εντύπωση πως ψάρευα σε κάποιο απομακρυσμένο ξερονήσι του Αιγαίου κι όχι στη Χαλκιδική.
Στο γυρισμό, τα τηλέφωνα είχαν σπάσει. Τα καλώδια δούλεψαν καλά και πολλοί ήταν αυτοί που με ρωτούσαν πού και πώς και με προέτρεπαν να πάμε και την επόμενη. Τελικά με έπεισαν. Είχαμε αποφασίσει να βουτήξουμε στο ίδιο μέρος την επόμενη μέρα, το σκηνικό είχε αλλάξει
Πλέον δεν με υποδέχτηκαν οι ζαργάνες και είδαμε σε πέντε ώρες ψάρεμα μόνο έναν ροφό που κι εκείνος όταν μας είδε εξαφανίστηκε τρομαγμένος, λες και είχαμε προηγούμενα. Οι φίλοι μου δεν πίστευαν όσα τους περιέγραφα με τόση γλαφυρότητα για την προηγούμενη μέρα και με στραβοκοιτούσαν με άγριες διαθέσεις.
Φτάνοντας σπίτι, εντελώς τυχαία, ξεφυλλίζοντας το ημερολόγιο διαπίστωσα πως την προηγούμενη μέρα είχε πανσέληνο. Τώρα ήμουν απόλυτα σίγουρος πως εκείνο το πανηγύρι των ψαριών που αντίκρισα ήταν αφιερωμένο στην πανσέληνο.
Ο αετός της θάλασσας
Πολλές φορές την έχουμε συναντήσει, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες στα νησιά. Ένα αρκετά σπάνιο ψάρι, με ιδιαίτερο σχήμα. Μιλάμε για τον αετό της θάλασσας. Μοιάζει στο σχήμα με χαρταετό, ωστόσο στο βυθό, αν το δεις να κολυμπάει σου δίνει την εντύπωση ότι είναι ένας πραγματικός αετός του βυθού. Το ψάρι που συνήθως κάνει παραλλαγή στην άμμο είναι ακίνδυνο παρά τα όσα λέγονται για αυτό, ότι έχει φαρμακερό αγκάθι στο μαστίγιό του, και μάλιστα αποτελεί εκλεκτό μεζέ για τους καλοφαγάδες.
Το επιστημονικό του όνομα είναι Myliobatis aquila και ανήκει στην οικογένεια: Myliobatidae (Βατίδαι), Τάξη: Rajiformes (Ραγιόμορφα).
Ζει στο θαλάσσιο περιβάλλον σε βάθος από 1-300 μέτρα, στις περισσότερες θάλασσες του κόσμου.
