Υπάρχουν 2 κατηγορίες βαθιάς κατάδυσης
Βαθιά κατάδυση θεωρείται (στην κατάδυση αναψυχής) κάθε κατάδυση κάτω από τα 18-20 μέτρα.
Η πρώτη είναι στη ζώνη από τα 18 μέχρι τα 30 μέτρα. Η δεύτερη είναι στη ζώνη από τα 30 μέχρι τα 40 μέτρα που είναι και το όριο βάθους για ερασιτεχνικές καταδύσεις αναψυχής. Η κατάδυση στη πρώτη ζώνη έχει το πλεονέκτημα του μεγάλου χρόνου παραμονής στο βυθό και εμπεριέχει πολύ λίγο το φόβο για νάρκωση του αζώτου. Η κατάδυση στη δεύτερη ζώνη έχει σαφώς μειωμένο χρόνο παραμονής στο βυθό, εμπεριέχει μεγάλο κίνδυνο για την νάρκωση και την νόσο από αποσυμπίεση. Επίσης προϋποθέτει περισσότερη εκπαίδευση και εμπειρία στο βυθό. Όλοι οι αυτοδύτες θα πρέπει να έχουν και να μπορούν να αποδείξουν με βιβλιάριο καταχώρησης καταδύσεων στοιχειώδη εκπαίδευση σε προχωρημένο επίπεδο.
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
ΚΑΤΑΔΥΤΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
Κάθε αυτοδύτης θα πρέπει να έχει από πλευράς ποιότητας υλικών όσο το δυνατόν καλύτερο εξοπλισμό. Κομμάτια του εξοπλισμού οπως ο ρυθμιστής πίεσης (και το εφεδρικό 2ο στάδιο), το τζάκετ με μεγάλη ανυψωτική ικανότητα ή μια εφεδρική πηγή αέρα κρίνονται ως απολύτως απαραίτητα για μια βαθιά κατάδυση. Ο κυρίως ρυθμιστής και ο εφεδρικός θα πρέπει να αντεπεξέρχονται σε μεγάλες μερικές πιέσεις αερίων και να παρέχουν άνετα αέρα στον αυτοδύτη σε οποιεσδήποτε συνθήκες. Είναι πολύ βασικό να υπάρχει εναλλακτική πηγή τροφοδοσίας αέρα. Το τζάκετ θα πρέπει να εχει ανυψωτική ικανότητα τουλάχιστον 20 κιλά. Γενικά όλα τα όργανα όπως το βαθύμετρο ή το μανόμετρο θα πρέπει να είναι όσο πιο ακριβή γίνεται. Οπωσδήποτε όλοι θα πρέπει να έχουν καταδυτικό κομπιούτερ. Έλεγξε τις διαφορές τους στον τρόπο υπολογισμού του αζώτου στους ιστούς (μαθηματικοί αλγόριθμοι) ώστε να έχεις μια γνώση τι αποκλίσεις περίπου θα βγάλουν κατά την ανάδυση.
ΣΗΜΑΔΟΥΡΑ ΜΕ ΣΧΟΙΝΙ ΑΝΑΔΥΣΗΣ / ΚΑΤΑΔΥΣΗΣ
Το σχοινί της σημαδούρας είναι βασικό εξάρτημα στην βαθιά κατάδυση. Με αυτό ελέγχεις την ταχύτητα καθόδου και ανόδου και κρατάς τα ζευγάρια και όλη την ομάδα κοντά.
ΜΠΑΡΑ ΑΠΟΣΥΜΠΙΕΣΗΣ
Βασικό κομμάτι του εξοπλισμού βαθιάς κατάδυσης η μπάρα βοηθάει όλους από την ομάδα στη σταθεροποίηση τους και στις στάσεις ασφαλείας πριν την επιφάνεια.
ΕΦΕΔΡΙΚΗ ΠΟΝΤΙΣΜΕΝΗ ΦΙΑΛΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
Μια εφεδρική φιάλη με αέρα δεμένη στα 5 μέτρα κάτω από το σκάφος είναι από τα πιο βασικά για μια βαθιά κατάδυση. Την έχεις για λόγους ασφαλείας στην περίπτωση που χρειαστείς εναλλακτική πηγή αέρα. Οπωσδήποτε πλήρες αυτόνομο σύστημα με κύριο και εφεδρικό ρυθμιστή πίεσης με μανόμετρο.
ΣΗΜΑΔΟΥΡΑ (ΜΠΑΛΟΝΙ) ΒΥΘΟΥ – ΠΙΝΑΚΑΣ ΓΡΑΦΗΣ
Πολύ χρήσιμο εξάρτημα για βαθιά κατάδυση (και όχι μονό) σε περίπτωση που χρειάζεται να ειδοποιήσεις στην επιφάνεια φουσκώνοντας και στέλνοντας επάνω στο σκάφος μήνυμα ότι χρειάζεσαι κάτι. Συνήθως κόκκινου ή κίτρινου χρώματος.
Χρησιμοποίησε (προαιρετικά) κόκκινη σημαδούρα για να δηλώσεις ότι η ανάδυση σου είναι χωρίς προβλήματα ή κίτρινη αν κάτι δεν πάει καλά π.χ. αν χρειάζεται ένας ή περισσότεροι αυτοδύτες αέρα. Μπορείς να έχεις δεμένο επάνω και το υποβρύχιο πινακάκι γραφής. Κάθε αυτοδύτης καλό θα είναι σε ειδικές μορφές καταδύσεων να έχει ένα πινακάκι γραφής. Είναι πολύ χρήσιμο εξάρτημα επικοινωνίας υποβρυχίως.
ΠΡΙΝ ΤΗ ΚΑΤΑΔΥΣΗ
Όταν προγραμματίζεις μια βαθιά κατάδυση η πρώτη σου προτεραιότητα θα είναι πάντα το μέγιστο βάθος και το χρονικό όριο παραμονής στο βάθος δηλαδή η ώρα μηδέν. Όλα τα μέλη της ομάδας θα πρέπει να είναι έμπειρα, συνειδητοποιημένα και να συνεργάζονται μεταξύ τους. Απόφυγε πολυμελή ομάδα. Προσπάθησε να υπάρχει όσο είναι δυνατόν ομοιομορφία στην ομάδα από πλευράς φυσικής κατάστασης, ιδιοσυγκρασίας, κατανάλωσης αέρα ακόμα και στόχων προς την κατάδυση. Η ενημέρωση σου θα πρέπει να είναι χρονοβόρα, δηλαδή θα πρέπει αναγκαστικά να πεις πολλά. Θα πρέπει να καλύψεις όσα περισσότερα μπορείς.
Οι αυτοδύτες θα πρέπει να γνωρίζουν τα πάντα. Πόσο βαθιά θα πάνε, τι προβλήματα μπορεί να προκύψουν και πως θα τα αντιμετωπίσουν αν πάθει νάρκωση κάποιος από την ομάδα ή αν τελειώνει ο αέρας κάποιου κ.λ.π. Θα πρέπει να δώσεις λεπτομερέστατες οδηγίες του τι θα κάνει ο καθένας. Επεσήμανε ότι εσύ θα είσαι στο βαθύτερο σημείο και θα δώσεις ηχητικό σήμα ανάδυσης από το μέγιστο βάθος που θα πρέπει να ακολουθήσουν όλοι ανεξαιρέτως. Δώσε έμφαση στην ταχύτητα ανάδυσης. Θα πρέπει να προειδοποιήσεις τα ζευγάρια ότι πιθανόν να ενεργήσουν κάτω από την επήρεια της νάρκωσης του αζώτου και θα πρέπει να το γνωρίζουν αυτό εκ των προτέρων.
Όταν γνωρίζουν και συνειδητοποιούν από την επιφάνεια τι θα αντιμετωπίσουν ο οργανισμός τους μπαίνει από νωρίς σε αυτή την διαδικασία και διαχειρίζεται καλύτερα τις διάφορες καταστάσεις υποβρυχίως όπως και το στρες. Ακριβώς πριν την είσοδο στο νερό έλεγξε σχολαστικά τους πάντες και τα πάντα. Πες σε όλους να κάνουν το ίδιο επάνω τους και στο ζευγάρι τους. Πες τους για τελευταία φορά αν κατάλαβαν όλοι τι έχετε πει και συμφωνήσει, αν είναι έτοιμοι ψυχικά και σωματικά να κάνουν τη βουτιά. Οποιοσδήποτε αυτοδύτης για οποιουσδήποτε λόγους δεν νιώθει έτοιμος να βουτήξει μπορεί να αναβάλει την κατάδυση του χωρίς τα άλλα μέλη της ομάδας να τον πιέσουν ή να του ζητήσουν τον λόγο.
ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΔΥΣΗ
Θα πρέπει να καταδύεσαι πάντα πρώτος για να δίνεις εσύ τον ρυθμό καθόδου και να ελέγχεις την ταχύτητα κατάδυσης. Καταδύσου από το σχοινί ή κοντά σε αυτό. Πρόσεχε τους αυτοδύτες για τα συμπτώματα της νάρκωσης και έλεγξε συμπεριφορές. Στη ζώνη από τα 20 μέχρι τα 30 μέτρα έλεγξε την ομάδα για τυχόν παράξενες συμπεριφορές υποβρυχίως. Αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα σταμάτα και αναδύσου λίγα μέτρα. Όταν πάρεις το Ο.Κ. μπορείς να συνεχίσεις την κατάδυση. Αν το πρόβλημα εξακολουθεί μην πιέζεις για να συνεχίσει ο αυτοδύτης. Τροποποίησε την βουτιά ή σε άλλη σοβαρή περίπτωση ματαίωσε την προγραμματισμένη βαθιά κατάδυση.
Σε καμία περίπτωση δεν θα διακινδυνεύσεις αν διαπιστώσεις μια ανασφαλή κατάσταση. Μείνε πάντα κοντά σε όλους και ρώτα συνέχεια για το υπόλοιπο του αέρα στη φιάλη. Πρέπει να παίρνεις συνέχεια το σήμα Ο.Κ. Κοίταζε τους αυτοδύτες στα μάτια για να διαπιστώσεις την έκφραση μέσα στη μάσκα. Παρατήρησε τις κινήσεις τους.
Έτσι μπορείς να προλάβεις το στρες ή τον πανικό πολύ πριν εξελιχθούν. Είναι πολύ βασική η παρουσία και ο ρόλος ενός βοηθού σε μια βαθιά κατάδυση. Αν χρειαστεί (αυτό θα το εκτιμήσεις εσύ) μπορείς να του δώσεις οδηγίες να πάει εκείνος στο βαθύτερο σημείο της βουτιάς κυρίως σε κατάδυση σε κάθετο τοίχο χωρίς πυθμένα, μένοντας εσύ προσκολλημένος με την ομάδα. Έτσι σιγουρεύεις ότι δεν θα καταδυθεί κανείς πιο κάτω και ελέγχεις από πάνω όλη την ομάδα έχοντας πάντα οπτική επαφή με όλα τα ζευγάρια. Αν προκύψει πρόβλημα μπορείς πιο άνετα να επέμβεις και να αναδυθείς με έναν ή περισσότερους αυτοδύτες αφήνοντας την υπόλοιπη ομάδα με τον βοηθό. Επίσης στην ανάδυση μπορείς να προηγείσαι εσύ δίνοντας τον ρυθμό και την ταχύτητα ανάδυσης. Οριοθέτησε με την παρουσία σου την απαραίτητη στάση αποσυμπίεσης. Φτάνοντας στην μπάρα τοποθέτησε όλη την ομάδα και υπέδειξε τον σωστό τρόπο αποσυμπίεσης, έλεγξε για τον αέρα στα μανόμετρα των αυτοδυτών και σιγούρεψε την ασφαλή ανάδυση όλων των μελών της ομάδας.
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΔΥΣΗ
Σιγούρεψε όλο τον εξοπλισμό, πάρε μέρος σε συζητήσεις γύρω από την βουτιά, τυχόν μικρά προβλήματα που αντιμετώπισαν οι αυτοδύτες υποβρυχίως, ρώτα πως διαχειρίζεται ο καθένας την νάρκωση, (αυτό θα σε βοηθήσει να γίνεις πιο έμπειρος σε τέτοιες καταστάσεις) δώσε συμβουλές και εξήγησε ότι η βαθιά κατάδυση δεν είναι αυτοσκοπός και πρέπει να γίνεται πάντα αυστηρά οργανωμένα και ποτέ μεμονωμένα.
Απόσπασμα από το βιβλίο ”Εγχειρίδιο Υποβρύχιας Ξενάγησης”
