Λίγοι τόποι συνδυάζουν τόσο αρμονικά την περηφάνια των πανύψηλων ηπειρώτικων βουνών και τη γαλάζια πεντακάθαρη θάλασσα που λύνει τους πόθους.
Ένα οδοιπορικό στα βουνά και στις ακτές της πανέμορφης Θεσπρωτίας, mετά από πρωτοβουλία του προέδρου της κοινότητας Πέρδικας κ. Δημητρίου Πάκου, η Ν.Α. Θεσπρωτίας, προσκάλεσε και φιλοξένησε το Σύνδεσμο Πρακτόρων Τουρισμού Μακεδονίας – Θράκης, καθώς και δημοσιογράφους της Βορείου Ελλάδας και της Σερβίας, στα πλαίσια της τουριστικής προβολής του νομού.
Έτσι, από τις 18 έως και τις 21 Φεβρουαρίου, είχα την τύχη να ξεναγηθώ σε αυτήν την υπέροχη γωνιά της πατρίδας μας, γνωρίζοντας από κοντά τους ανθρώπους και τις απαράμιλλου κάλλους ομορφιές του βουνού και της θάλασσας. Πραγματικά, λίγοι τόποι συνδυάζουν τόσο αρμονικά την περηφάνια των πανύψηλων ηπειρώτικων βουνών και τη γαλάζια πεντακάθαρη θάλασσα που λύνει τους πόθους.
Ανεβαίνοντας το πρωί της Πέμπτης στο λεωφορείο που ευγενικά πρόσφερε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Πρακτόρων Τουρισμού Μακεδονίας – Θράκης, κ. Μιχάλης Πεζίκογλου, δεν φανταζόμουν τις εικόνες που θα έβλεπα καθισμένος δίπλα στο παράθυρο. Με την ολοκλήρωση της κατασκευής της Εγνατίας οδού, η Ηγουμενίτσα απέχει πλέον από τη Θεσσαλονίκη λιγότερο από τρεις ώρες κάνοντας την επίσκεψη στη Θεσπρωτία μια βόλτα και όχι ένα μεγάλο κουραστικό ταξίδι. Μετά την άφιξη στην Πέρδικα και την τακτοποίηση στα υπέροχα δωμάτια του ξενοδοχείου Regina Mare, που προσέφερε για το τριήμερο, ο ιδιοκτήτης του κ. Γιάννης Δημητρόπουλος, ξεκινήσαμε να γνωρίσουμε τις ομορφιές του τόπου.
Ατέλειωτοι προορισμοί
Σε τέσσερις μέρες, επιγραμματικά αναφέρω, ότι επισκεφτήκαμε τις υπέροχες παραλίες της Πέρδικας και των Συβότων, τον ιστορικό χώρο του Σουλίου, τις πηγές του ποταμού Αχέροντα, το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας, τη Λαογραφική Συλλογή «Δημ & Βικτωρίας Μήτση» της Ν.Α. Θεσπρωτίας, την Ιερά Μονή Γηρομερίου, το κέντρο πηλοθεραπείας Σαγιάδας, το κέντρο πληροφόρησης υδροβιότοπου του ποταμού Καλαμά, το έλος Καλοδικίου και τέλος, τον Αρχαιολογικό χώρο Φανωτής στον Παραπόταμο.
Επίσης, το βράδυ της Παρασκευής, διεξήχθη στην Ηγουμενίτσα ημερίδα με θέμα: «Τουρισμός: Θεσπρωτία – Μακεδονία – Θράκη», όπου παραβρέθηκαν και τίμησαν με την παρουσία τους ο νομάρχης Θεσσαλονίκης κ. Παναγιώτης Ψωμιάδης επικεφαλής αντιπροσωπείας του Ν.Σ. Θεσσαλονίκης, ο νομάρχης Θεσπρωτίας Βασίλειος Γιόγιακας, ο βουλευτής Θεσπρωτίας κ. Χρήστος Κατσούρας, δήμαρχοι και Πρόεδροι Κοινοτήτων του νομού, καθώς και εκπρόσωποι των τουριστικών επιχειρήσεων του νομού.
Τα βουνά
Πολλές φορές είναι τόσο μεγάλο το μεγαλείο της φύσης, που τα λόγια είναι δύσκολο να περιγράψουν την ομορφιά της. Όπως όταν στέκεσαι στο χείλος μιας βαθιάς χαράδρας και σου κόβεται η ανάσα. Κάπως έτσι είναι και η Θεσπρωτία, ένας τόπος που πάνω στα ψηλά βουνά της, στα δάση και τα απότομα φαράγγια, κρύβει εικόνες που σου κόβουν την ανάσα. Η φύση στην περιοχή ευνοεί την ανάπτυξη σπάνιων φυτών και αποτελεί καταφύγιο για την άγρια ζωή. Τα βουνά της Θεσπρωτίας αποτελούν τη δυτική προέκταση της οροσειράς της Πίνδου και φτάνουν μέχρι τη θάλασσα. Τα υψηλότερα από αυτά είναι: στο βόρειο τμήμα του νομού η Μουργκάνα (1.806 μ.), στο βορειοδυτικό τμήμα τα όρη των Φιλιατών (1.064 μ.), στα ανατολικά στα όρια με τον νομό Ιωαννίνων η Χιονίστρα (1.644 μ.),τα όρη της Παραμυθιάς με ψηλότερη κορυφή τον Γκορύλα (1.658 μ.) και τα όρη του Σουλίου (1.614 μ.), μια μακριά και άγρια κορυφογραμμή πάνω στα σύνορα με τα Ιωάννινα. Στα απότομα και απομονωμένα βουνά της Θεσπρωτίας χτίστηκαν και λειτούργησαν στο παρελθόν πολλά μοναστήρια. Στη Μουργκάνα, μπορεί κανείς να επισκεφτεί το μοναστήρι της Καμίτσιανης, καθώς επίσης και το λαογραφικό μουσείο του Τσαμαντά, ενώ στο Γκορύλα βρίσκεται η σπηλιά του Αγ. Αρσένη και το μικρό εκκλησάκι της, που μπορείτε να επισκεφτείτε ακολουθώντας το χαραγμένο μονοπάτι.
Τέλος, επιβεβλημένη θεωρείται η επίσκεψη στη μονή Γηρομερίου, ένα από τα παλιότερα εν ενεργεία μοναστήρια στην Ήπειρο. Η μονή είναι χτισμένη στην πλαγιά του απότομου Φαρμακοβουνίου, σε ύψος 300 μέτρων, στην περιοχή των Φιλιατών και περιβάλλεται από τοπίο εκπληκτικής ομορφιάς, με πλούσια βλάστηση και πηγαία νερά. Το μοναστήρι, η ίδρυση του οποίου χάνεται στα βάθη των αιώνων, λειτουργεί αδιαλείπτως μέχρι και σήμερα. Η μονή Γηρομερίου έχει να επιδείξει σπουδαία προσφορά σε εθνικό και σε κοινωνικό επίπεδο και έχει επίσης έξοχες τοιχογραφίες, ξυλόγλυπτο τέμπλο και υψηλής αισθητικής και ιστορικής αξίας, κειμήλια.
Τα ποτάμια
Είναι γνωστό, ότι η Ήπειρος δέχεται τις περισσότερες βροχές σε όλη τη χώρα και γι’ αυτό το λόγο φυσικά, έχει και τα περισσότερα ποτάμια. Στη γη της Θεσπρωτίας κυλάνε δεκάδες ποτάμια όπως ο Καλαμάς, ο Αχέροντας, ο Κωκυτός, ο Καλπακιώτκος και άλλοι μικρότεροι ποταμοί και παραπόταμοι. Οι υδάτινοι αυτοί δρόμοι που μέχρι κάποια σημεία είναι και πλωτοί, προσφέρονται για πεζοπορία, rafting και άλλες δραστηριότητες. Η επίσκεψη στις πηγές και τα στενά του Αχέροντα είναι μια αξέχαστη εμπειρία. Ο Αχέροντας κατά την αρχαιότητα, αποτελούσε την οδό μέσω της οποίας ο Χάροντας οδηγούσε τις ψυχές στη Λίμνη Αχερουσία, στα έγκατα της οποίας βρισκόταν το Βασίλειο του Άδη. Για το λόγο αυτό, ίδρυσαν πάνω από μια σπηλιά (στη συμβολή των ποταμών Κωκυτού και Αχέροντα) στη βορειοδυτική όχθη της Αχερουσίας, τον σπουδαιότερο χώρο λατρείας των θεών του Κάτω Κόσμου και επικοινωνίας με τις ψυχές των νεκρών, το Νεκρομαντείο του Αχέροντα. Ο ποταμός σήμερα αλλού είναι ομαλός και σχηματίζει νερόλακκους και λιμνούλες και αλλού κυλά ορμητικά μέσα από στενά περάσματα ανάμεσα σε ψηλούς βράχους. Στα σημεία αυτά, στις βραχώδεις πλαγιές του Αχέροντα, φωλιάζουν πολλά είδη αρπακτικών πουλιών, καθώς επίσης και μεγάλα θηλαστικά όπως ο αγριόχοιρος, το ζαρκάδι, ο λύκος κ.α.
Το κυνήγι
Το κυνήγι σε μια περιοχή με τόσα βουνά, ποτάμια και υδροβιότοπους είναι πολύ πλούσιο και μπορεί να καλύψει όλες τις επιλογές. Από τα πουλιά η μπεκάτσα, η τσίχλα και η φάσσα είναι οι πρώτες επιλογές των ντόπιων κυνηγών μιας και οι αριθμοί τους είναι πολύ μεγάλοι. Μη ξεχνάμε, ότι η Θεσπρωτία αποτελεί την πρώτη από τις τρεις πύλες εισόδου μαζί με τον Αξιό και τον Έβρο για τα αποδημητικά στη χώρα μας. Τα πρώτα μπασίματα της μπεκάτσας από την κεντρική Ευρώπη και την Ιταλία γίνονται στα βουνά της περιοχής. Επίσης, τα δάση στους Φιλιάτες δέχονται τεράστια κοπάδια φάσες στα πρώτα κρύα του φθινοπώρου. Για τα υδρόβια, τα δέλτα των ποταμών Αχέροντα, Καλαμά καθώς και το έλος Καλοδικίου δημιουργούν τις ιδανικές συνθήκες για κυνήγι, μια και είναι πόλος έλξης και σταθμός ανεφοδιασμού κατά την αποδημία τους. Δεν επισκέπτονται όμως μόνο πτερωτοί ταξιδιώτες τους υδροβιότοπους και τα δάση της Θεσπρωτίας. Πάρα πολλοί Ιταλοί κυνηγοί κάθε χρόνο έρχονται κατά ομάδες στην περιοχή και κυνηγούν κυρίως τη φάσα και τη μπεκάτσα.
Για τους κυνηγούς τριχωτών, ο λαγός και ο αγριόχοιρος είναι δύο θηράματα που σίγουρα θα συναντήσουν αν τα αναζητήσουν στην περιοχή. Ειδικά μάλιστα για τα αγριογούρουνα που ο πληθυσμός τους έχει αυξηθεί πάρα πολύ στην περιοχή, οι γουρουνοπαρέες ξεπηδούν η μια μετά από την άλλη. Αρκεί να αναφέρω ότι δίπλα στις εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου που διαμέναμε τα βράδια βόσκουν αγριογούρουνα.
Χωρίς το χάρτη
Πέρα από τους κλασικούς τουριστικούς προορισμούς, η Θεσπρωτία κρύβει και πάρα πολλούς μικρούς θησαυρούς. Υπέροχα πέτρινα γεφύρια και καλντερίμια, αληθινά έργα τέχνης, που κατασκευάστηκαν για τη μεταφορά ανθρώπων και εμπορευμάτων θα βρει κανείς στους ποταμούς. Επίσης, η αφθονία των νερών οδήγησε τους Θεσπρωτούς στην κατασκευή πολλών νερόμυλων για την άλεση των σιτηρών.
Ο πλούτος της περιοχής οδήγησε τους αρχαίους στην ίδρυση πολλών μικρών και μεγάλων οικισμών και άλλων μνημείων. Το ταφικό ηρώο στο Ζερβοχώρι, ο αρχαίος οικισμός στο Πολυνέρι, στη Βροσίνα, στη Ντόλιανη στη βόρεια όχθη του Καλαμά, το Δημόκαστρο στην παραλία Καραβοστάσι, ο πύργος του Ραγίου στην Ηγουμενίτσα, το κάστρο στο Κασνέτσι και τέλος το πολιτικό κέντρο και πρωτεύουσα της αρχαίας Θεσπρωτίας η Γιτάνη είναι μια σειρά από αρχαιολογικούς προορισμούς που μπορεί κανείς να επισκεφτεί.
