Οι διάφορες ράτσες των κυνηγετικών σκύλων είναι εκπαιδευμένες έτσι ώστε να γίνονται πολύτιμοι βοηθοί του κυνηγού, πιάνοντας στον αέρα τη μυρουδιά των θηραμάτων, ιχνηλατώντας, ξετρυπώνοντας και φέρνοντας μετά το σκοτωμένο θήραμα στον κυνηγό σαν τρόπαιο.
Ομαδοποιώντας τις πολλές ερωτήσεις των αναγνωστών μας, ιδιαίτερα των νέων κυνηγών, σχετικά με: τι ράτσα σκύλου να διαλέξουν, ποια είναι η καλύτερη, ποια θα τους κάνει καλύτερα τα ‘κέφια’ πριν απαντήσουμε θεωρούμε απαραίτητο να διευκρινίσουμε ότι δεν υπάρχουν καλές και κακές ράτσες κυνηγετικών σκύλων. Η ουσία βρίσκεται στο να γνωρίζει ο ενδιαφερόμενος τι είδους θήραμα θέλει να κυνηγήσει με τον σκύλο του και στη συνέχεια να διαλέξει τη ράτσα που συγκεντρώνει τα περισσότερα χαρακτηριστικά γι’ αυτού του είδους το κυνήγι. Τώρα, προκειμένου να διευκολύνουμε τους φίλους που ζητάνε να μάθουν τα γενικά χαρακτηριστικά και την καταγωγή των λαγωνικών, θα τα ομαδοποιήσουμε και ως μπόνους θα δώσουμε μερικά μυστικά με τα οποία θα δύνανται να βελτιώσουν την επικοινωνία και τη συμβίωση μαζί τους.
ΛΑΓΩΝΙΚΑ
Τα λαγωνικά ήταν οι πρώτοι κυνηγετικοί σκύλοι που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος. Με την αθλητική τους κατασκευή, τη μεγάλη ταχύτητα και την εξαιρετική όσφρησή τους, του αναπλήρωναν αυτά ακριβώς που του έλειπαν όταν κυνηγούσε πηγές τροφής με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες. Δεν είναι λοιπόν περίεργο ότι τα λαγωνικά φιγουράρουν περισσότερο από κάθε άλλο είδος σκύλου στα λογοτεχνικά έργα δια μέσου των αιώνων.
ΛΑΓΩΝΙΚΑ ΠΟΥ ΚΥΝΗΓΑΝΕ ΜΕ ΤΗΝ ΟΡΑΣΗ
Η χρησιμοποίηση του σκύλου στο κυνήγι φαίνεται ότι ξεκινάει από τη Μ. Ανατολή, όπου ζώα με γυαλιστερό τρίχωμα και μακριά πόδια, μαζί με μακρύ, ευέλικτο και μυώδες κορμί, διαλέχτηκαν για να κυνηγάνε θηράματα στην ανοιχτή επιφάνεια της ερήμου. Κομμάτια αγγείων από την Ασσυρία και την Περσία του 6000 π.Χ. που βρέθηκαν κατά τις ανασκαφές, είναι ζωγραφισμένα με σκύλους που μοιάζουν με Γκρεϊχάουντ ενώ κυνηγάνε γαζέλες.
Τα λαγωνικά αυτά βασίζονταν στην πολύ δυνατή τους όραση για να κυνηγάνε. Απόγονοί τους είναι οι σημερινοί Αφγανοί σκύλοι, οι Σαλούκι και οι Γκρεϊχάουντ. Οι σκύλοι αυτοί ήταν το ισοδύναμο του ανθρώπου-αθλητή των 100 μέτρων: γενικά ψηλά είδη με μεγάλο διασκελισμό.
ΛΑΓΩΝΙΚΑ ΠΟΥ ΚΥΝΗΓΑΝΕ ΜΕ ΤΗΝ ΟΣΜΗ
Πολλούς αιώνες αργότερα, αναπτύχθηκαν στην Ευρώπη λαγωνικά που εντόπιζαν το θήραμα μυρίζοντας το έδαφος. Τα λαγωνικά αυτά είχαν δυνατά πόδια, μακρουλά κεφάλια, κρεμαστά αυτιά και ρύγχη με αξιοθαύμαστη όσφρηση. Σήμερα υπάρχουν επίσης ειδικά λαγωνικά που κυνηγάνε με την όσφρηση, και έχουν μακριά κορμιά και κοντά πόδια. Γενικά, τα λαγωνικά αυτά δείχνουν μεγάλη αντοχή περισσότερο στο να κουράζουν το θήραμά τους, παρά να χιμάνε επάνω του με γρήγορα σπρινταρίσματα.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΡΑΤΣΕΣ
Πριν από το 1066 υπήρχε τουλάχιστον ένα είδος λαγωνικού στη Γαλλία –ο σκύλος του Αγίου Ουμβέρτου- και είναι πιθανό ότι ο Γουλιέλμος ο κατακτητής έφερε μερικούς απ΄ αυτούς στην Αγγλία, εισάγοντας έτσι αίμα που ακόμα βρίσκεται σε σύγχρονες ράτσες. Από το σκύλο του Αγίου Ουμβέρτου προήλθε ο Μπλαντχάουντ, ο Τάλμποτ (που τώρα έχει εξαφανιστεί) και ο παλιός «Άγγλος ελαφοκυνηγός».
Στην Ουαλία του 10ου αιώνα κάποια ψηφίσματα αναφέρονται σε μεγάλα γκριζόμαυρα λαγωνικά, Γκρεϊχάουντ και Μπακχάουντ. Όπως αναφέρεται από μαρτυρίες, ένας βασιλικός Μπακχάουντ κοστολογούνταν μια λίρα, ενώ ένας Γκρεϊχάουντ μισή.
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΡΑΤΣΑΣ
Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα η αριστοκρατία των γαιοκτημόνων ήταν υπεύθυνη για τη δημιουργία ρατσών σκύλων. Πολύ πριν γίνει δημοφιλές το κυνήγι της αλεπούς, μπιγκλς και χάριερ κυνηγούσαν μαζί ελάφια και λαγούς. Την ίδια περίοδο υπήρχαν και άλλα λαγωνικά, ανάμεσα στα οποία περιλαμβάνονταν το Βόρειο, ένα ρωμαλέο, βαρύ είδος, και το Νότιο, που ήταν πιο γρήγορο. Μαζί με αυτά αναφέρονται ο ελαφοκυνηγός του Ντέβον και το λαγωνικό της Ουαλίας, που δεν υπάρχουν πια. Αλεποκυνηγοί Φοξχάουντ εμφανίστηκαν αργότερα, ίσως από διασταύρωση ενός λαγωνικού τύπου Μπλαντχάουντ με Γκρεϊχάουντ, που έγινε για να επιτευχθεί βελτίωση της ταχύτητας.
ΑΛΛΕΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΕΣ ΡΑΤΣΕΣ
Μερικά από τα λαγωνικά που κυνηγούσαν με την οσμή εκπαιδεύονταν να σκοτώνουν το θήραμα τους, ενώ άλλα, όπως ο Ελκχάουντ, κρατούσαν στριμωγμένο το θήραμα και προσκαλούσαν τον κυνηγό με τις φωνές τους.
Τα λαγωνικά με το μακρύ κορμί και τα κοντά πόδια, όπως οι Ντάτσχουντ, σπάνια χρησιμοποιούνται σήμερα για το υπόγειο κυνήγι για το οποίο είναι φτιαγμένα. Πρόκειται για αρχαία ράτσα, η οποία ήταν πολύ δημοφιλής για το κυνήγι των αλεπούδων και των κουταβιών στην Αγγλία, τη Γερμανία και την Ιταλία κατά το 15ο και το 16ο αιώνα. Στη σύγχρονη εποχή, ο Ντάτσχουντ και ο Μπιγκλ είναι οι δύο πιο δημοφιλείς ράτσες λαγωνικών στις Η.Π.Α. Ο πρώτος σαν φιλικός και αφοσιωμένος σπιτικός σκύλος και ο δεύτερος σαν ικανός κυνηγός των κουνελιών.
Τα μικρά – μεγάλα ΜΥΣΤΙΚΑ
ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΕΥΦΥΪΑ
Οι σκύλοι είναι εξυπνότεροι από τις γάτες, τα παπαγαλάκια και τα άλογα. Είναι εξαίρετοι μαθητές και μπορούν να ερμηνεύουν τα διάφορα πολύπλοκα σινιάλα που τους στέλνουν, από όπου κι αν προέρχονται αυτά. Αυτές ακριβώς οι ικανότητες είναι που δίνουν στο σκύλο τη δυνατότητα να «καταλαβαίνει» τον άνθρωπο και να γίνεται φίλος του.
ΟΣΜΗΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΠΤΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ
Πολλά μηνύματα συνεπάγονται οσμές: οι σκύλοι σημαδεύουν την περιοχή τους με συχνή ούρηση και ξύνουν το έδαφος για ν΄ αφήσουν τη μυρωδιά των ιδρωτοποιών αδένων των ποδιών τους. Επίσης, έχουν τη συνήθεια να κυλιούνται σε υλικά με έντονη μυρωδιά -όπως η κοπριά- για να ενισχύσουν την οσμή του σώματός τους.
Η οπτική σηματοδοσία με τη χρήση της γλώσσας του σώματος είναι πολύ αναπτυγμένη. Ποικιλία στάσεων του σώματος, εκφράσεων του προσώπου και κουνημάτων της ουράς μεταβιβάζει πληροφορίες που μπορεί να ερμηνευτούν από τους άλλους σκύλους, τα άλλα ζώα καθώς και από τους ανθρώπους. Υπάρχουν, τέλος, και πολλά ηχητικά σήματα: επιθετικά γρυλίσματα, κλαψουρίσματα, ουρλιαχτά, «γαβγισματάκια» κ.ά.
Η ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ
Τα κουτάβια αγαπάνε να παίζουν και το παιχνίδι τους είναι κάτι παραπάνω από ψυχαγωγία. Η σημασία του παιχνιδιού έχει ‘’οριστεί’’ από τους αρχαίους προγόνους τους: όχι μόνο υποκαθιστά το κυνήγι, αλλά τους παρέχει και πολύτιμη φυσική άσκηση, απαραίτητη για το μεγάλωμά τους. Το κουτάβι μαθαίνει τον κόσμο καθώς ερευνά τα πάντα με τις αισθήσεις του και, στο μεταξύ, αναπτύσσει την κοινωνικότητά του. Περισσότερο από τα γατάκια που κληρονομούν έναν αυτοδύναμο, μάλλον μοναχικό, τρόπο ζωής, τα κουτάβια χρειάζονται πολλή επαφή με άλλους σκύλους και ανθρώπους, για ν΄ αναπτυχθούν σε καλά προσαρμοσμένους ενήλικες. Όσα τη στερούνται κατά τη διάρκεια της κρίσιμης περιόδου (από την τρίτη ως τη δέκατη εβδομάδα) δε θα αναπτύξουν σωστή κοινωνική συμπεριφορά. Ό,τι χαθεί σ΄ αυτή την κρίσιμη περίοδο δεν μπορεί να αναπληρωθεί μετά. Τα σκυλιά αυτά γίνονται νευρωτικά, αποκτούν αντικοινωνική τάση και δεν μπορούν να αναπτύξουν ομαλές κοινωνικές σχέσεις με άλλους σκύλους.
Για τους ενήλικους σκύλους, το παιχνίδι είναι κυρίως διασκέδαση και άσκηση, αν και μπορεί να χρησιμεύει για να θυμίζει σε κάθε ζώο τη θέση του στην ιεραρχία, ανάλογα με τη δύναμή του. Μάλιστα, αυτό βοηθάει στη μείωση των καβγάδων.
ΑΝΤΙΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ
Όπως είναι κατανοητό, σ΄ ένα τόσο πολύπλοκο και έξυπνο είδος, τα πράγματα πάνε κάποτε στραβά και οι σκύλοι μπορεί να αναπτύξουν ψυχολογικά προβλήματα συμπεριφοράς: λερώνουν μέσα στο σπίτι, δαγκώνουν, γαβγίζουν, καβαλάνε τα πόδια ή έχουν συγκεκριμένες φοβίες.
Σπάνια ένας σκύλος γίνεται ψυχωτικός. Σχεδόν σε κάθε περίπτωση, η συμπεριφορά του μπορεί να εξηγηθεί με τη μελέτη της βασικής φύσης του κατοικίδιου σκύλου. Το γεγονός ότι ο σκύλος είναι απόγονος κοινωνικών ζώων που κυνηγούσαν και ότι πιθανώς δεν είχε τη σωστή ανατροφή, συνήθως εξηγεί τα πάντα.
Πρέπει να μάθουμε το βασικό χαρακτήρα του σκύλου μας. Αν παρουσιάζει αντικοινωνική συμπεριφορά, πρέπει να ζητηθεί η συμβουλή του κτηνίατρου, ή ίσως ενός εκπαιδευτή ή ψυχολόγου σκύλων.
